Gestold bloed of plasma wordt zo snel mogelijk, bij voorkeur binnen de 2 uur na afname, op kamertemperatuur naar het laboratorium gebracht. AFAZFAB00007 Aanvraagbrief Infectieuze serologie en moleculaire microbiologie.
Bijaanvraag:
Indien het serum een correcte pre-analytische fase onderging, en sindsdien bewaard wordt in de serotheek, kan een bijaanvraag gebeuren tot 1w na afname. Indien de bijaanvraag later komt, is overleg met verantwoordelijke microbiologe aangewezen.
Analyse
Analysemethode:
Indirecte Chemiluminescentie immuno-assay (Virclia), kwantitatieve en geautomatiseerde assay
Deelname EKE:
SKML
Interferentie:
Sterk hemolytische of lipemische monsters kunnen minder betrouwbare resultaten geven.
Interpretatie:
Diagnostische richtlijnen: Patiënten worden idealiter op pertussis getest gedurende de eerste 3 weken van de hoest, wanneer bacterieel DNA nog aanwezig is in de nasopharynx. Na de 4de week hoest, kan de hoeveelheid bacterieel DNA snel afnemen, wat op zich de kans op een vals-negatief PCR-resultaat verhoogt. PCR testing na 5 of meer dagen van antibiotica-gebruik kan ook vals-negatieve resultaten opleveren. Hoedanook, de exacte duur van positiviteit volgend op AB-gebruik is niet volledig gedefinieerd. Specimens voor PCR moeten bekomen worden via nasopharyngeale aspiratie of via wissen van de posterieure nasopharynx. Keelwissers of neuswissers leveren een onaanvaardbaar lage DNA recovery op. Gezien PCR assays voor pertussis niet gestandaardiseerd zijn tussen klinische laboratoria, zouden clinici moeten polsen naar de combinatie van target genen. Interpretatie van PCR resultaten, zeker deze met hoge cycle threshold waarden, zou moeten gebeuren tov een evaluatie van tekens en symptomen, en beschikbare epidemiologische data. Indien de kliniek reeds meer dan een maand persisteert, kan men voor diagnostische doeleinden gebruik maken van serodiagnostiek. Antilichamen tegen pertussis toxine (anti-PT) worden beschouwd als nuttige en specifieke etiologische marker. Interpretatie anti-Bordetella PT: > 62 I.U./ml: indicatief voor contact met B.pertussis in de laatste 24 maanden > 125 I.U./ml: acute infectie of recente vaccinatie (na vaccinatie gaan de titers initeel torenhoog zijn, maar vervolgens heel snel wegzakken, wat men na infectie niet ziet) Van alle door vaccinatie te voorkomen ziekten, is pertussis het minst goed onder controle. Ondanks algemene vaccinatie, is het aantal bevestigde gevallen sinds de jaren negentig in alle geïndustrialiseerde landen (inclusief België) gestaag toegenomen. De onderliggende verklaring van deze evolutie is vermoedelijk multifactorieel: 1)afname van immuniteit in volwassenen waarschijnlijk gelinkt aan gereduceerde blootstelling > 50 jaar na succesvolle introductie van massavaccinatie; 2)toegenomen bewustzijn van clinici gekoppeld aan een gemakkelijkere diagnostiek d.m.v. PCR, en tenslotte;3)mogelijke wijzigingen in virulentie van de circulerende pertussis stammen. In een twintig-jaar follow-up studie van het WIV werd o.b.v. serologische data duidelijk gezien dat de leeftijdsdistributie in België evolueerde van kinderen onder 5 jaar oud in 1990 naar teenagers en volwassenen in 2009. Terwijl symptomen overwegend mild zijn in volwassenen, zal pertussis daarentegen een atypische evolutie kennen met weinig hoest maar episodes van apneu die levensbedreigend kunnen zijn in ongevaccineerde of onvolledig gevaccineerde kinderen onder 1 jaar oud. In deze erg jonge patiëntengroep ziet met de hoogste mortaliteit.