Het mazelenvirus behoort tot de Paramyxoviridae-familie, waartoe ook de parainfluenzavirussen (serotypen 1?4), het bofvirus, het respiratoir syncytieel virus (RSV) en het metapneumovirus behoren. Het mazelenvirus is een van de meest besmettelijke infectieziekten bij niet-gevaccineerde personen en wordt overgedragen via direct contact met aerosolen of andere respiratoire secreties van besmette individuen. De incubatieperiode bedraagt gewoonlijk 8 tot 12 dagen, gevolgd door een prodromale fase die wordt gekenmerkt door hoge koorts, hoesten, coryza (neusverkoudheid), conjunctivitis en malaise. Tijdens deze fase kunnen ook Koplik-vlekjes zichtbaar zijn op de buccale mucosa; deze persisteren doorgaans gedurende 12 tot 72 uur. Aansluitend ontstaat een maculopapuleuze, erythemateuze exantheem, dat begint achter de oren en op het voorhoofd, en zich vervolgens centrifugaal uitbreidt naar de romp en extremiteiten.
Mazelen is een erg besmettelijke virale ziekte, en als men hieraan denkt kan de pati‰nt best onmiddellijk ge‹soleerd worden tot het tegendeel bewezen is. Een positieve IgM bepaling kan een indicatie zijn voor acute mazelenvirus infectie. De IgM antilichamen blijven gemiddeld 1 maand detecteerbaar vanaf onset van ziekte, maar kunnen lang persisteren occasioneel. Steeds vaccinatieprofiel na te gaan. De differentiaal diagnose van mazelen includeert rubella, Kawasaki syndroom, scarlet fever, roseola (HHV-6), mononucleosa infectiosa, en rickettsia-, enterovirus- of adenovirusinfectie.